Untitled Document

Projecten

- happyconomy projecten (inleidende tekst) -

Mediagebruik en de televisiecultuur
Ik werk in principe niet in een bepaald medium. Ik gebruik het medium waar het werk om vraagt. Sinds drie jaar werk ik met name met video. Video of beter gezegd de televisie beschouw ik als de grootste beeldbepaler van de hedendaagse cultuur. Ik ben het eens met een jonge schrijver zoals Thomas van Aalten wanneer hij zegt dat een avond zappen een uitermate accuraat beeld geeft van de hedendaagse cultuur. Dat de televisie de cultuur niet alleen weergeeft maar ook in een grote mate bepaalt, is voor mij niet een gegeven om eindeloos tegen te ageren. Het is eerder een feit om als kunstenaar rekening mee te houden.

Videovertoningen
Videovertoningen gaan door een onbewuste of bewuste vergelijking met de televisie een directe relatie c.q. vergelijking met de dagdagelijkse cultuur aan. Dat maakt voor mij de beeldbuis bij uitstek een geschikt medium voor mijn werk. Via dit medium kan ik op rechtstreekse wijze theoretische reflecties integreren in mijn werk. Bij het maken van mijn films maak ik gebruik van stijlmiddelen uit de televisiewereld zoals de documentaire, de speelfilm en de videoclip.

Gratis bier performances
Uitgangspunt voor dit werk is het cliché ‘Kunst voor het volk’ en daarop voortbordurend de volgende stelling; ‘Kunst voor het volk?, het volk wil helemaal geen kunst, het volk wil liever consumeren, ik geef het volk wat ze willen, bier!’. Een week lang heb ik in Breda en omgeving bier uitgedeeld. Ik wilde bij het publiek heftige reacties losmaken door middel van agressieve aankondigingen zoals het in ranzige letters aanbrengen van de tekst: ‘Gratis Bier!, 16:30 in de academie’ pal naast de ingang van de kunstacademie in Breda en met het versturen van een persbericht met de pretentieuze stelling: ‘De kunstenaar staat buiten en boven de maatschappij’. Kunst voor het volk!De video die ik naar aanleiding van de bovengenoemde performances heb gemaakt; ‘Kunst voor het volk!’ houdt het midden tussen een performanceregistratie, een documentaire en een videoclip. In de video zien we verschillende ‘performers’ (lees: bierdrinkers) in actie, in rode blokletters de tekst: ‘Kunst voor het volk!’ en een fictieve overval op een slijterij. In korte fragmenten wordt de kijker getrakteerd op de meningen van diverse deelnemers aan de performances. De trashmuziek zorgt voor een videoclipachtige vaart.

Lachende bomen
In de videofilm ‘Lieftallig kleinschalig terrorisme 1.2’ worden de bomen en stenen in de omgeving van Zuidwolde een middelgroot dorp in Drenthe, ‘vervrolijkt’ met een neus, ogen en lachende mond van papier en eiwit. Een maand lang werd de regionale bevolking in het alledaagse leven geconfronteerd met een flinke dosis vrolijkheid. Beelden van lachende bomen en reacties van dorpsbewoners, toeristen en de politie vormen een weergave van het tijdelijke fenomeen dat de vrolijke gezichtjes in het dorp veroorzaakten.

Vrolijk existentialisme: "Lieftallig kleinschalig terrorisme 1.2"
De statements in het begin van de video refereren aan een existentialistische houding; De mens handelt om de baas te zijn over zijn eigen leven, in feite zoekt hij naar het geluk. In zijn / haar handelingen (lees: kunstproductie) zoekt de kunstenaar naar het geluk. Of dat geluk voor de kunstenaar nu bestaat uit de zingeving van het leven, een betere kunstenaar zijn dan de anderen of een eigen visie op de postmoderne maatschappij. De kunstenaar blijft, net zoals iedereen, veroordeeld tot het zoeken naar geluk. De (semi-)intellectuele statements in de bovengenoemde film, zoals: "The constant reflecting process in art, will confront the artist with his own existence, which therefore will be emphasised" spelen in op de relatie kunstenaar-kunstproductie. De lachende bomen en stenen zijn gelukkig, de totale productie van de kunstenaar is gelukkig. Twee jaar lang heb ik mijzelf en mijn publiek door de beperking tot het maken van alleen maar vrolijk werk (te zien op www.happyconomy.nl) een masker voorgehouden. Wanneer men achter dit vrolijke masker gaat zoeken, kan er verwarring ontstaan. Achter de keuze voor een vrolijk, kinderlijk onschuldig masker lijkt of een ongekende naïviteit of een diep tragische existentiële motivatie te liggen.

Wouter Jansen, Amsterdam 2003